آیا تا به حال به فکر شروع یک کسب و کار افتاده اید و اما ندانید که از کجا باید شروع کنید؟ یک فرانچایز میتواند گزینه خوبی برای شما باشد.
فرانچایز یک مجوز است که به شما به عنوان گیرنده امتیاز (Franchisee) اجازه میدهد تا محصول یا خدماتی را با استفاده از نام تجاری، دانش و علائم تجاری فرانچایز دهنده (Franchise) به فروش برسانید.
در این پست ما در مورد تعاریف اولیه فرانچایز، معایب و مزایا و آنچه که قبل از سرمایه گذاری باید بدانید، بحث خواهیم کرد
تعریف اولیه فرانچایز
فرانچایز در زبان ساده یک سرمایه گذاری مشترک بین فرانچایزر (franchiser) و گیرنده امتیاز (franchisee) فرانچایز میباشد
فرانچایزر، دهنده امتیاز کسب و کار اصلی است که حق استفاده از نام و ایده اصلی را به گیرنده امتیاز میدهد.
فرانچایز ها برای کارآفرینان جذاب هستند، خصوصا در بازارهایی که رقابت های بالایی دارند، از این سبب که امتیاز دسترسی به نام تجاری معتبری به آنها داده میشود.
قراردادهای فرانچایز پیچیده و عموما کوتاه مدت هستند. از طرفی هم مشمول جریمه های سنگین در صورت انجام تخلف و یا فسخ زود هنگام میشوند
مزایای دریافت حق امتیاز
یکی از مزیت های اصلی فرانچایز ها این است که فرمول کسب و کار آماده ای که از قبل امتحان شده و به اندازه ی کافی شناخته شده را به امتیاز گیرنده میدهد
برای مثال اگر شما حق فرانچایز مک دونالد را خریداری کنید، عملا راه طولانی ای را که این شرکت برای معرفی خدماتی که ارائه میدهد؛ از جمله محصولات، دکور و یا شکل فروشگاه و یا حتی دیزاین لباس کارکنان را طی نخواهید کرد و برای شما آماده شده است.
بسته به شرکت فرانچایز دهنده، ممکن است که مسئولیت آماده و تربیت کردن کارکنان، برنامه ریزی مالی و همچنین لیستی از تامین کنندگان مواد اولیه را به شما ارائه دهند.
معایب یا خطرات دریافت حق امتیاز
از معایب فرانچایز ها میتوان از هزینه ی اولیه برای خرید و همچنین پرداخت مستمر حق امتیاز نام برد. طبق عرف، شما باید به عنوان گیرنده حق امتیاز، سالانه درصدی از سود و یا درآمد خود را به شرکت اصلی فرانچایزر پرداخت کنید. این درصد بسته به نوع شرکت میتواند از 4.5% تا 12.5% متغیر باشد
همچنین، شما به عنوان دارنده حق امتیاز هیچ کنترلی بر برند خود ندارید و نیمتوانید خلاقیت خود را با آن تلفیق کند.
از طرف دیگر، تامین مالی از طرف فرانچایزر یا شرکت های مرتبط ممکن است دشوار شود و همچنین این سرمایه گذاری ممکن است تحت تاثیر مدیریت ضعیف و یا موقعیت مکانی نامناسب قرار بگیرد.
باید چه چیزهایی را برای خرید فرانچایز در نظر بگیرید
قبل از خرید حق امتیاز یک فرانچایز حتما باید تمامی بند های قرارداد شرکت تامین کننده خدمات را به خوبی مطالعه کنید و یا میتوانید برای اطمینان بیشتر این کار را به یک وکیل مجرب بسپارید.
قرارداد فرانچایزها خیلی پیچیده هستند و جزییات زیادی را شامل میشوند. معمولا این قراردادها شامل سه بخش مالی میشوند: حقوق مشخص شده اولیه، هزینه های مجهز کردن مجموعه و آموزش نیروی کار و مستمری سالانه به عنوان درصد سود.
قراردادهای فرانچایز معمولاً بین 5 تا 30 سال طول می کشند. و جریمه های سنگینی در صورت نقض قوانین یا فسخ پیش از موعد قرارداد توسط دارنده حق امتیاز، درنظر گرفته میشوند.
نتیجه گیری نهایی
با اینکه کارآفرینان حق امتیاز یک برند را در نطقه اوج خود دریافت میکنند ولی همچنان در معرض ورشکستگی خواهند بود
با وجود مزایای زیاد فرانچایز ها، موفقیت در آن را نمیتوان ضمانت کرد. فرانچایز ها ممکن است در معرض عواملی که در بالا گفته شد قرار بگیرند و این میتواند مدیریت ریسک را غیر ممکن کند.
پس پیشنهاد میشود قبل از سرمایه گذاری در هر شرکتی برای دریافت حق امتیاز، یک تحقیق اساسی و کارشناسانه از بازار آن فرانچایز داشته باشید.
با در نظر گرفتن تمامی جوانب برای شروع یک سرمایه گذاری و دریافت حق امتیاز، میتوانید این ریسک را به حداقل برسانید و موفقیتی که برنامه ریزی کردید را بدست بیاورید. همانطور که میتوانیم در برند های معروف دنیا مانند مک دونالد ببینیم که شعبه های خود را در تمام دنیا راه اندازی کرده اند و همچنان در بازار پیش رو هستند.